Halıcıoğlu Ermeni Mezarlığı
| Halıcıoğlu-Okmeydanı Cad. No: 4, 34445 Halıcıoğlu | |
| Tel: | (0212) 220-8025. |
17. yüzyılda Gürün’den gelen Ermeni göçmenler Hasköy’de yerleşerek kiremit fabrikaları açtılar. 1703’te Rahip Haçadur evinde Surp Yeğya isminde bir şapel açtı. Patrik Hovhannes Golod zamanında, Rahip Haçadur’un çabalarıyla, Tevekellioğlu Hacı Harutyun’un temin ettiği maddiyatla küçük ve ahşap kilise inşa edildi. Ermeni amiralar Hasköy’e yerleşmeye başladıktan sonra, Harutyun Amira Bezciyan’ın vasiyeti olan bir ferman ile, 1831’de taş bir yapı olarak, Hassa mimarları Kazaz Hovhannes Amira Serveryan ve Krikor Amira Balyan tarafından baştan inşa edildi. Ermeni Notaları’nın yaratıcısı Baba Hampartzum Limonciyan buradaki kilisenin baş mugannisi olmuştur. 1845’te yenilenen kilise 1904’te yeniden onarıldıktan sonra, Birinci Dünya Savaşında askeri depo olarak, daha sonra ise göçmen yurdu olarak kullanıldı. 1930 Eylülü’nde yeninden onarılarak ibadethane olarak kullanılmaya başlandı. 1975’te Haliç üzerine köprü yapımı sırasında istimlak edildi. Bundan sonra Galata’daki Surp Krikor Lusavoriç kilisesinin alt galerisinde yaklaşık 30 yıl manevi varlığını sürdürdü.
Bugün, 2007 yılında Halıcıoğlu mezarlığı içinde Bedros Şirinoğlu’nun hayırseverliğilye inşa edilen şapelle varlığını sürdürmektedir. Surp Isdepanos olarak yakdis edilen bu şapelin ibadete açılışı ve takdisi Patrik Mesrob II. Hazretleri’nin eliyle gerçekleştirilmiştir.
17. yüzyılda Eğin’den göç eden Ermeniler ölülerini gömmek için bu mezarlık arazisini satın almışlardı. Ermeni cemaati adına tescil edilmesi ile ilgili ferman 21 Ocak 1811 tarihini taşımaktadır.
Burada gömülü olan önemli kişileri şöyle sıralayabiliriz:
Bursa Ruhani Önderi Baş Episkopos Manuel Yerzngatzi (1706-1786)
Şahnazaryan okulu kurucusu Rahip Garabed Şahnazaryan (1814-1865)
Mıgırdiç Amira Cezayirliyan (1805-1861)
Osmanlı Devlet Bakanı Krikor Ağaton (1823-1868)