RUHANİ MECLİS ve RUHANİLER GENEL MECLİSİ ORTAK BİLDİRİSİ

Kategori: Belgeler,Cemaat,Cismani,Dini

Türkiye Ermenileri 85. Patrik seçiminin gündemimizde olduğu hepimizce bilinmektedir.

 

Bu bağlamda seçim yapılabilmesi için yapılmış başvuruya cevaben İçişleri Bakanlığı’nın 22.09.2019 tarihinde onayladığı “2019 Yılı Patrik Seçim Talimatnamesi”  İstanbul Valiliği tarafından 23.09.2019 tarihli yazıyla Patrikliğimize iletilmiştir.

 

Valiliğin ilgi yazısında, yeni patrik seçiminin bu talimatname hükümleri doğrultusunda yapılması gereği hususu belirtilmiş bulunmaktadır.

 

Bu talimatnamenin Patrik Adayı Olabilme Şartları’nı belirleyen 25. Maddesinin “c” bendi çerçevesinde bir tartışma söz konusu olduğu bilinmektedir.

 

Düşünce ve ifade özgürlüğüne olan saygımız baki kalarak Ruhani Meclisin ve Ruhaniler Genel Meclisi’nin bu konudaki düşüncelerini ifade etme görevi tarafıma tevdi edilmiştir.

 

Patrik Seçimi Müteşebbis Heyeti toplantılarında yukarıda söz konusu edilen madde çerçevesinde tartışmalar yapılırken bu maddenin sorunlu olduğu hususu gündeme gelmiştir.

 

Gönderilen talimatname şu an itibarıyla geçerlidir.

 

Buna bağlı olarak talimatname hükümlerinde seçim sürecinde yapılması gereken işler hakkında tarihler belirtildiği de bilinmektedir.

 

Dolayısıyla Ruhani Meclis ve Ruhaniler Genel Meclisi tarafından Patriklik Kaymakamı riyasetinde yapılması gerekenler yapılmıştır. Takdir edersiniz ki gereğinin yapılmış olması, bu işlemlerin zamanında yapılmamış olmasından kaynaklanabilecek muhtemel sorunlarla karşılaşılmasını önleme mahiyetindedir.

 

Ruhaniler Genel Meclisi’nde Müteşebbis Heyet’in karşılaştığı durum da değerlendirilmiştir.

 

Sorun teşkil ettiği belirtilen maddenin 1863 tarihli Nizamname-i Millet-i Ermeniyan’da belirtilmiş hususları yansıttığı görülmüştür. 1961 yılından başlayarak her bir Patrik Seçimi için hazırlanmış bulunan talimatname bir sürekliliği yansıtmamakta, birbirine benzer özellikler taşımalarına rağmen günün şartlarına uygun olarak ve 1863 Nizamnamesi temel alınarak ve “bir defaya mahsus ve geleceğe ait hiçbir hukuki hüküm” ifade etmeyeceği ibaresiyle tevdi edilmektedir. 2019 yılı talimatnamesi de aynı mantık çerçevesinde düzenlenmiş bulunmakta, daha geniş hükümler de içermektedir (Sivil ve Ruhani Delege sayıları, seçmen yaşı, Ruhani Meclis seçim esası vb.).

 

Ruhaniler Genel Meclisi’ne katılan ruhaniler tarafından Patriklik Makamı’nın münhal (yani boş) kaldığı dönemin daha fazla uzamamasının gereği vurgulanmıştır. Bu nedenle ivedilikle Patrik Seçimi’nin yapılmasının yerinde olacağı kanaati oybirliğiyle hâsıl olmuştur. Ayrıca bu konudaki tartışmaların ve yapılacak olası bir itirazın Patrik Seçim sürecinin uzamasından başka bir yararının olmayacağı da belirtilmiştir.

 

Kaldı ki, Cumhuriyet dönemindeki Patrik seçimleri göz önünde bulundurulduğunda 2019’da yapılacak olan seçime üç adayla gitmenin imkân dâhilinde olduğu görülmüştür.

 

Ruhaniler Genel Meclisi, ruhaniyet açısından liyakatleri ve bulundukları konumlarda hizmetleri bulunan episkoposların değer ve liyakatlerine saygı duymakla birlikte kendilerinin Türkiye Ermeni Patrikliği’ne hizmetlerinin geçmediği göz önüne alınmıştır. Buna bağlı olarak Talimatname’de belirtilmiş olan şartları haiz üç adayın da Türkiye Ermenileri Patrikliği’ne hizmetleri göz önünde bulundurulmuştur.

 

Dolayısıyla, Talimatname şartları dışında adaylar hakkında görüş bildirilirken Türkiye Ermenileri Patrikliği’ne mahsus adayların liyakati zımnen sorgulanmaktadır.

 

Bu hususlardan hareketle, Ruhaniler Genel Meclisi’nin kanaati talimatnamenin uygulanarak bir an önce 10 yıldan uzun bir süredir münhal olan Makamı Patrik ile ivedilikle doldurup cemaatin ertelenemeyecek ihtiyaçlarına çözüm yolu açılması ve sürecin tıkanmaması yönündedir.

 

Diğer yandan, ileriki yıllarda gerçekleştirilecek olan muhtemel Patrik Seçimleri ile ilgili olarak üretilen senaryolar Kilise’nin ruhani yapılanması olmadığı ve yeni din adamlarının da hazırlanmadığı yönünde haksız ve mesnetsiz ifadeler olarak kalmaktadır. Kaldı ki, bugün itibarı ile Patrikliğimize mahsus yedi rahip potansiyel episkopos adayıdır. Yeni rahiplerin hazırlanması yönünde de çalışmalar devam ettiğinden bu sayının artacağı da göz önünde bulundurulmalıdır.

 

Geleceğe yönelik kaygıları geçmişte yaşadığımızı da görmekteyiz. O zamanın şartları uyarınca gelen talimatnameler bu sorunu çözmüştü (Patrik Şhnorhk’un seçiminde olduğu gibi). Gelecekteki kaygıları çözmek ise Yeni Patrik’in önderliğinde ve ilgili makamlarla yapılacak ikili görüşmelerle hazırlanacak kalıcı bir tüzükle çözüme bağlanabilmesi mümkün görülmektedir.

03 EKİM 2019